Zaterdag 23 april presenteerde de Huurdersbelangenvereniging Hoogbouw Peter Schunckstraat in het Buurtpunt Peter Schunck een boekje over ‘hun’ XXL Gallery Heerlerbaan in Heerlen. Vers van de pers, met verhalen over de negen murals die wereldberoemde kunstenaars op de zijgevels van de hoogbouwflats hebben gecreëerd. Weller, Stichting Street Art, de HBV en bewoners; iedereen die een rol heeft gespeeld bij de totstandkoming van dit immense openluchtmuseum was er bij.

Een korte terugblik. In 2014 maakte de Duitse kunstenaar Hendrik ‘ECB’ Beikirch op uitnodiging van Weller - op de zijgevel van wat nu flat 5 heet - de eerste XXL mural. “Het was even spannend wat iedereen ervan zou vinden”, lacht Paul Leufkens van Weller, “maar de mural haalde regionaal én ook nationaal de voorpagina van vele kranten. Heerlen ontwikkelde zich vanaf die tijd sowieso sterk als street art stad; deze XXL mural tilde die kwaliteit letterlijk en figuurlijk naar een hoger niveau.”

Maar er gebeurde nog iets. “Bij Weller merkten wij dat street art een impuls kan leveren aan de leefbaarheid, saamhorigheid en identiteit van een woonwijk. Mensen woonden ineens in de flat van ‘de mijnwerker’. We besloten bij de renovatie van de 4 hoogbouwflats, die in 2015 zou starten, dan ook een belangrijke invulling te geven door street art. Het werkte. De verduurzaming van de woningen, de bouw van het wijkpunt, de toepassing van slimme (zorg)communicatie én zeker ook de murals dragen nu bij aan een mooie, levendige wijk die jaren vooruit kan.”

Met internationale kunstenaars én bewoners

Tussen 2018 en 2021 werden op de kopgevels van flat I t/m IV acht XXL kunstwerken gerealiseerd. De opdracht loog er niet om: er moest een bijzondere kunstgalerie in de openbare ruimte worden gecreëerd. Stichting Street Art werd uitgenodigd om hiervoor uit alle windstreken de meest toonaangevende street art kunstenaars van de wereld uit te nodigen. “Het resultaat is prachtig”, vindt Frans Souren, voorzitter van de HBV Hoogbouw. “Een belangrijke voorwaarde voor de realisatie van de Gallery was dat de kunstwerken in samenspraak met de bewoners zouden worden gemaakt. De betrokkenheid bij de murals is daardoor groot. Niet iedereen vindt elk werk even mooi. Dat hoeft ook niet; over smaak mag je twisten. Maar er wordt in onze buurt dagelijks over gesproken. Zeker nu vanuit de hele wereld kunstenaars en liefhebbers van street art naar onze flats komen om de XXL Gallery te bewonderen. Dat is iets om trots op te zijn.”

Achtergrondinformatie

Juist die betrokkenheid was een reden voor de HBV om een boekje met achtergrondinformatie over het kunstproject dat meer dan 4.500 m2 in beslag neemt, te maken. “Ook dit kleine boekje was een hele klus”, lacht Frans Souren. “Veel bewoners hebben het maakproces van de murals met hun camera op de voet gevolgd. Een aantal bewoners, waaronder schrijver Hans Bervoets, heeft zich ook in de kunstenaars verdiept. In het boekje komen tekst, beeld en de verhalen van de bewoners samen. Ideaal voor iedereen die meer wil weten over de werken en de kunstenaars. Daarnaast organiseren wij ook rondleidingen. Daarin is ruimte voor het complete verhaal. Van hoe een wijk met zes toch tamelijk grauwe hoogbouwflats veranderde in een levendige wijk met kunst waar iedereen van kan genieten.”

Verder wandelen

“De expositie houdt trouwens niet op bij de Peter Schunckstraat”, vult een bewoonster aan. “Ik heb laatst met een vriendin alle murals in en rond het centrum van Heerlen bekeken. Je bent even onderweg maar je weet eigenlijk niet wat je ziet en komt op plekken waar je normaal niet komt. Heel bijzonder en gewoon in Heerlen.”

Wilt u meer weten over de murals? Of zou u willen meewandelen bij een rondleiding? Neem dan contact op met Frans Souren via souren.f@home.nl.

Fotografie: Sanne Gijsbers